* Dấu hiệu Ðức Cậy
Sự lạc quan trước những thử thách đó là điều Thiên Chúa hằng mong đợi nơi mỗi người Tín hữu. Chúng ta có thể gọi sự lạc quan đó là Ðức Cậy vì dựa vào sức mạnh của Chúa và vững tin vào ngày mai tươi sáng. Nếu đã tin vào Ðức Kitô, Ðấng đã chiến thắng các quyền lực sự ác, chúng ta thấy rằng không có gì làm lay chuyển công trình Người thực hiện trên thế giới này. Ðối với những thử thách lớn lao hơn như cuộc tử đạo, như những hình khổ, mà chỉ cần một hành vi chối đạo cũng đủ để thoát khỏi thì thái độ lạc quan cương quyết của người Tín hữu quả là một cuộc hiển dương ÐỨC CẬY, như trường hợp Thánh Giuse Tuấn. Sau một năm rưỡi tù đầy cực khổ, các quan chỉ yêu cầu vị chứng nhân bước qua Thánh Giá để được tha về. Nhưng chẳng những người tôi tá Chúa không tuân lệnh quan lại còn kính cẩn quỳ gối trước Ảnh Chuộc Tội, mắt hướng về trời cao và cầu nguyện lớn tiếng rằng:
"Lạy Chúa, con hết lòng cảm tạ trước tình yêu bao la và lòng thương xót hải hà của Chúa. Chúa là sức mạnh nâng đỡ con."
* Người nông dân hiền lành
Giuse Trần Văn Tuấn chào đời năm 1824 tại làng Nam Ðiền, một họ đạo của xứ Phú Nhai, trong mái gia đình sinh sống nghề ruộng nhiều đời trên vùng đồng bằng sông Hồng thuộc tỉnh Nam Ðịnh (nay là Hà Nam Ninh). Cũng như hàng ngàn người nông dân Việt Nam, niềm vui của anh là con trâu luống cày để thu hoạch những bông lúa nặng trĩu do những giọt mồ hôi và công sức của mình.
Cùng với những giáo hữu cùng cảnh ngộ, cuộc đời anh Giuse Tuấn bỗng nổi cơn sóng gió vì những chiếu chỉ cấm đạo của Nhà vua. Cuộc bách hại vào giai đoạn cao điểm này đã ảnh hưởng đến những phần tử nhỏ bé tầm thường nhất trong Giáo Hội Việt Nam. Năm 1860, anh Tuấn bị bắt vào năm 36 tuổi và bị giải tới phủ Xuân Trường cùng với một số giáo hữu khác. Về sau, anh lại bị phân sáp vào làng An Bái, thuộc huyện Thụy Anh (ngày nay).
* Máu đào minh chứng
Từ khi về làng An Bái, anh Giuse Tuấn bị giam trong ngục chật hẹp, cổ mang gông, chân mang cùm xiềng xích. Nhưng người chiến sĩ Ðức Tin vẫn kiên trì chịu đựng trong nhẫn nại và vui vẻ. Theo chiếu chỉ Phân sáp Tháng 08/1861, quân lính đã nung đỏ thanh sắt và khắc vào hai bên má của anh một bên chữ "Tả Ðạo", một bên là nguyên quán làng xã. Sau những ngày tháng tù tội cơ cực, sức khỏe của anh Tuấn suy giảm rất nhiều; các quan tưởng anh sẽ nản chí bỏ cuộc nên điệu ra và yêu cầu anh bước qua Thánh Giá. Quan còn hứa ban tặng tiền bạc sau khi trả tự do cho anh. « Gông xiềng tù đầy
Nhưng các quan đã thất bại chua cay, người nông dân tầm thường đó không dễ bị lung lạc thoái chí. Ngược lại, anh có thừa trung tín và can đảm để biểu lộ niềm tin của mình. Vì tin vào Ðấng Sáng Tạo yêu thương vô biên, và tin vào Ðấng Cứu Thế - nguồn trợ lực tâm hồn, anh Giuse Tuấn thành kính quỳ trước Ảnh Chuộc Tội nói lên lời cảm tạ Thiên Chúa, Ðấng mà chính anh đang cảm nghiệm được sự nâng đỡ của Ngài. Và anh đã phải trả giá cho niềm tin đó: Quan đã kết án tử hình người chiến sĩ Ðức Kitô làng Nam Ðiền.
« Bản án trảm hình Ngày 07/06/1862, trên đường tới nơi xử trảm, anh Giuse Tuấn bình thản đi sau đám quân lính, vừa đi vừa sốt sắng đọc Kinh Cầu Các Thánh. Tới nơi, lý hình đã vung gươm chém đầu vị chứng nhân đang khi anh quỳ gối, miệng vẫn liên tục kêu tên cực trọng Chúa Giêsu. Người nông dân chất phát hiền hòa nhưng đạo đức, gan dạ, đã dùng chính máu mình thay vì ngôn từ để làm chứng cho Ðức Giêsu Kitô, nguồn chân lý vĩnh cửu bất diệt. Hai năm sau, thi hài vị Tử đạo được các giáo hữu cải táng và long trọng rước về chôn cất tại Nhà thờ họ Nam Ðiền, quê quán của Ngài.
Ngày 29/04/1951, cùng với 24 vị Tử đạo khác ở Việt Nam, người nông dân nghèo khó thánh thiện Giuse Trần Văn Tuấn đã được Ðức Thánh Cha Piô XII suy tôn lên bậc Chân Phước.
Ngày 19/06/1988, Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã phong Thánh cho 117 vị Tử Ðạo Việt Nam, trong đó có Thánh Giuse Tuấn.
Ngày nay chúng ta ít khi thấy hoàn cảnh tử đạo như các Ngài ở thế kỷ trước, nhưng với những khó khăn thử thách vẫn thường xẩy đến, chớ gì chúng ta vẫn noi gương ÐỨC CẬY của Thánh Giuse Trần Văn Tuấn để mãi mãi ca tụng Thiên Chúa:
"Lạy Chúa, con hết lòng cảm tạ trước tình yêu bao la và lòng thương xót hải hà của Chúa. Chúa là sức mạnh nâng đỡ con."
